Opus Opleidingen verzorgt bijlessen voor het vak jaarrekeninglezen van de beroepsopleiding advocaten. Wij schrijven regelmatig over onderwerpen die de beroepsopleiding betreffen. Deze keer over de toets jaarrekeninglezen.
Het voelt natuurlijk niet goed. Je bent lekker bezig op kantoor, jouw patroon is tevreden, de cliënten zijn tevreden. Wat wil je nog meer? Een voldoende voor de toets jaarrekeninglezen misschien?
Sommige advocaten worden nergens zenuwachtig voor, behalve voor het vak jaarrekeninglezen. Het voelt volkomen buiten de comfortzone en gadverdammie je moet kunnen rekenen.
Is dat ook zo?
Ja dat is zo! Maar dit moet je wel in enig perspectief plaatsen. De benodigde rekenvaardigheden gaan niet verder dan pak hem beet groep acht van de basisschool. Daarachter kan dus niemand zich verschuilen!
Als bijlesinstituut worden wij natuurlijk vrij vaak geconfronteerd met advocaten die het vak 1 of 2 keer niet gehaald hebben. De eerste vraag die wij vrijwel altijd stellen is de vraag waar het mis is gegaan. Het antwoord is vaak tweeledig. Het eerste deel van het antwoord is vaak dat iemand er niet veel van begreep. Het tweede deel van het antwoord heeft vaak betrekking op zelfomschreven domme fouten.
Wat zijn domme fouten bij het vak jaarrekeninglezen voor de beroepsopleiding advocaten? Dit zijn simpelweg de antwoorden op vragen die je niet fout mag doen.
Net als het vak zelf zit de toets jaarrekeninglezen vrij rommelig in elkaar. Het niveau springt van 4 Havo naar de accountancy opleiding en zo ongeveer alles wat ertussen zit. En onder de 4 Havo vragen versta ik in dit verband de vragen die iedereen, ik herhaal iedereen, met een grondige bestudering van het boekje “recht door cijfers” kan beantwoorden.
Het boekje Recht door cijfers is heilig verklaard in de beroepsopleiding advocaten. Hoe dat precies zit en waarom een ander boek (jaarrekeninglezen voor juristen van de Geus) volkomen uit de gratie is, weet ik niet. Wat ik wel weet is dat er maar 1 studiemethode is voor dit vak en dat is het boekje van links naar rechts, van boven naar onder en dan weer terug naar boven uit het hoofd te kennen. En dit betekent (1) reproduceren en (2) snappen.
Het kunnen reproduceren van dit boekje levert bizarre resultaten op en die laten zich het best illustreren met tabel 16.3 uit het boekje. Deze tabel gaat over de waardering van een onderneming en dan met name over de verschillen tussen twee verschillende methodes.
De laatste 8 toetsen van het vak jaarrekeninglezen voor de beroepsopleiding advocaten bevatte een open vraag die grosso modo het volgende omvatte: benoem de verschillen tussen de accounting benadering en de economische benadering.
Dat is even lekker! In plaats van een ingewikkelde consolidatie gewoon een tabelletje reproduceren en daarbij tien punten in de pocket steken!
En zo zijn er meer vragen aan te wijzen die keer op keer terugkomen en niet allemaal bijster ingewikkeld zijn. En daarmee ben ik dus weer terug bij het begin van dit artikel en wel bij de vraag wat domme fouten zijn bij het vak jaarrekeninglezen.
Dit zijn dus vragen die je na een grondige bestudering van het boekje recht door cijfers heel simpel kan beantwoorden. De grote vraag is echter waarom het dan toch nog vaak fout gaat. Dit heeft er alles mee te maken dat mensen zo gefocust zijn op het willen snappen van de moeilijkere vragen dat men het laag hangend fruit niet meeneemt. En dat is ook menselijk. Het is niet het leukste vak om te bestuderen en je bent al snel geneigd om vrij snel door te bladeren als je het gevoel hebt dat je een bepaald hoofdstuk snapt. Fout!!!!
Juist deze hoofdstukken moet je bestuderen, bestuderen, herhalen en zo ongeveer uit het hoofd leren. Realiseer je namelijk dat de toets qua opbouw van heel simpel naar niet te maken gaat. Als je de simpele en de iets minder simpelere vragen goed hebt, dan hoef je voor een succesvolle toets de ingewikkeldere vragen helemaal niet meer goed te maken.
Voorbeeld:
Er komt vrijwel altijd een vraag over de categorie waarin een onderneming moet worden geplaatst klein, middelgroot, groot etc). Een variant op deze vraag is dat je de eventuele gevolgen moet benoemen (wat betekent dit voor de jaarrekening). Als je de moeite neemt om dit onderwerpje grondig te bestuderen voor de toets en al even de wet bestudeert, dan is het vrijwel onmogelijk om deze vraag fout te beantwoorden.
Er komen altijd vragen over hoofdstuk 1 en 2 van het boekje. Daar valt helemaal niets aan te snappen en is gewoon een kwestie van uit het hoofd leren.
Een andere weggeefvraag is de vraag wat er in de zogenaamde “overige gegevens” of in de toelichting moet worden opgenomen. Dit is een kwestie van vooraf bestuderen en nooit meer fout doen.
Het snappen van de stof
Als jij als advocaat stagiaire de stof van het boekje kan reproduceren, dan ben je echt al een heel eind op weg om de toets goed te maken. Voor het snappen van de stof is hoofdstuk 3 van het boekje van essentieel belang. Dit komt omdat ons boekhoudsysteem – en alles wat daaruit voortvloeit – gebaseerd is op het zogenaamde dubbel boekhouden. Laat dat nu precies het onderwerp zijn dat wordt uitgelegd in hoofdstuk 3. Nou ja, uitgelegd. Aan de hand van een fictieve boekhouding word je een aantal voorbeelden gegeven en dan hopen we maar dat je het snapt. Het is daarbij ook heel bijzonder dat tijdens de lesdagen hier nul komma nul aandacht aan wordt besteed. Dat mag je lekker zelf uitzoeken. Om hoofdstuk 3 te kunnen snappen is het essentieel dat je boekhoudregels uit het hoofd weet en die ook kan toepassen. Het is het rijtje van:
Bezit neemt toe, balanspost bezit debiteren
Bezit neemt af, belanspost bezit crediteren
Schuld neemt toe, balanspost schuld crediteren
Schuld neemt af, balanspost schuld debiteren
Eigen vermogen neemt toe, resultaatspost crediteren
Eigen vermogen neemt af, ,resultaatspost debiteren
Dwing jezelf om bij de bestudering van hoofdstuk 3 deze regels elke keer toe te passen. Doe hetzelfde bij het het oefenen van oude vragen. Besteed daarbij ook vooral aandacht aan onderwerpen zoals afschrijvingen, voorzieningen en herwaarderingen.
De waardering van een deelneming is ook een klassieker die elke toets terugkomt. Dat lijkt veel ingewikkelder dan het is. Bestudeer het stukje over de netto vermogenswaarde en oefen dit met een aantal oude oefenvragen. Gegarandeerd dat je de derde keer afvraagt, waar jij je al die tijd druk om hebt gemaakt.
Hetzelfde geldt ook voor zaken als consolideren, het kasstroomoverzicht, de cijferanalyse en de fiscale aangifte. Leer heel specifiek het stukje theorie over dit onderwerp en oefen onmiddellijk de jou ter beschikking staande vragen over dit onderwerp. Je zal er uiteindelijk achter komen dat het echt geen “rocket science” is en dat het vooral een kwestie is van “even doorkomen”.
Moraal van dit verhaal? De studiegewoontes aanpassen voor dit vak helpt! In plaats van te doen wat je tijdens de studie deed en dat is vooral te weten waar je iets kan opzoeken is dit ook heel dom stampwerk. Het bijvoorbeeld kunnen reproduceren of niet van bepaalde tabellen kan het verschil betekenen tussen slagen of zakken. Makkelijke keuze toch?
Uiteraard begeleiden wij jou graag bij het behalen van dit vak. Kan je niet op de data zoals vermeldt in de agenda? Neem dan contact op. Er is vrijwel altijd wat te regelen. Wij helpen jou graag bij het slagen voor de toets jaarrekeninglezen van de beroepsopleiding advocaten.